Ligging:
Het natuurgebied De Putten situeert zich in de Oud-Arenbergpolder in Kieldrecht, deelgemeente van Groot-Beveren.
Het ligt binnen de driehoek gevormd door het Doeldok, de Middenstraat en de Dijk van de Oud-Arenbergpolder.
Landschapstype:
Zilte meersen, vochtige weilanden, poelen en grachten.
Oppervlakte:
45 ha
Historiek:
Op 8 juni 2001 ondertekenden Natuurpunt-Wase Linkerscheldeoever, Natuurpunt vzw en AWZ (Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Administratie van Waterwegen en Zeewezen, Afdeling Zeeschelde) een officiële natuurbeheersovereenkomst voor het gebied.
Hierdoor konden Natuurpunt-WAL en Natuurpunt vzw aan de slag om het gebied zo te beheren dat de natuurwaarden behouden, hersteld en ontwikkeld konden worden.
De overeenkomst liep echter maar tot december 2007 en kon, ondanks onze vraag, niet verlengd worden. Het beheer is nu in handen van de Vlaamse Landmaatschappij (VLM).
De toekomst van De Putten ziet er erg somber uit door de ontwikkelingsplannen voor de Antwerpse haven.
Status:
Zeehavengebied met tijdelijke bescherming als valleigebied (ZTV), Europees Vogelrichtlijngebied. De biologische waarderingskaart brengt het gebied onder bij de klasse ‘biologisch waardevol’ en ‘biologisch zeer waardevol.’
Waarde:
De vochtige weilanden zijn zilte meersen. Zilt betekent dat het grondwater zout is. Dit komt wellicht doordat de onderliggende veenlagen zout afgeven. Hierdoor groeien er planten die je in heel Vlaanderen haast nergens zal tegenkomen.
Het gebied is tevens een waar vogelparadijs, waarbij ‘s zomers de weidevogels en ‘s winters de ganzen de meest bekende zijn.
Beheer:
Nadat het natuurgebied in beheer kwam bij Natuurpunt-WAL werd het graasbeheer van de zilte weiden opnieuw opgestart.
Door beperkte beweiding (laat op het jaar met weinig dieren) in samenwerking met de plaatselijke landbouwers, konden we de verruiging en overwoekering van bijzondere planten tegengaan en kregen weidevogels de kans om te broeden en hun jongen groot te brengen.
Daarnaast werden enkele akkers geploegd en ingezaaid met een grassoort die de grond snel bedekt en meteen voedsel verschaft aan de runderen. De meer gebiedseigen planten kregen ondertussen de tijd om de kop op te steken en stapsgewijs de bedekking over te nemen.
Ook werd het gebied meer toegankelijk gemaakt door een wandelparcours aan te leggen en dit te voorzien van een bezoekersbosje en infoborden. Een kijkplatform bleef jammer genoeg in de planfase steken.
Het beheer verliep echter allesbehalve over rozen en op veel medewerking heeft Natuurpunt-WAL in die periode niet moeten rekenen. De Putten bleef immers een doorn in het oog omdat het op de verkeerde plaats in de haven ligt.
Zo was er op de oostgrens van het natuurgebied inspoeling van zand en modder vanop de hoog opgespoten gronden en zorgden de verdergaande opspuitingen van de nabijgelegen gronden voor een enorme (zoete kwel) druk op het grondwater.
In combinatie met een gebrekkige afwatering van het gebied kwam hierdoor het waterpeil in de zilte weiden gedurende meerdere jaren permanent te hoog te staan, waardoor een belangrijk deel van de waardevolle zilte vegetatie begon te verdwijnen.
In december 2007 liep de beheervereenkomst echter af en kon deze, ondanks onze vraag, niet verlengd worden. Het beheer werd daarbij overgedragen aan de Vlaamse Landmaatschappij (VLM).
De problematiek van de zilte vegetaties werd in 2008 opgenomen in de conclusies van het jaarlijkse INBO-rapport waarbij gesteld werd dat een verbetering van de waterafvoer absoluut essentieel is om op korte termijn het verlies van de kostbare vegetatietypen te vermijden.
In 2011 werden er door AMT proefplots aangelegd in de Nieuw Arenbergpolder, waar zilte kwel werd geconstateerd. In 2012 werd begonnen met het uittesten van verschillende mogelijkheden (plaggen, spontane ontwikkeling, inzaaien en afzet van hooi van zilte graslanden) om nieuwe zilte vegetaties te creëren.
Via het GRUP zal het gebied worden omgezet in zeehavengebied.
Toegankelijkheid:
Goed te bezichtigen op het wandelparcours: Oud Arenberg, Middenstraat, Dijk van de Oud Arenberg, voetwegel. (opgelet: Middenstraat + Dijk van de Oud Arenberg = langs de autoweg). Er is een luisterpad met zitbanken en een laarzenpad.
Klik op de kaart voor een grotere versie, er is ook een afdrukbare versie (pdf 230kb)
Bereikbaarheid:
Met het openbaar vervoer : Lijn 83, 84, 88 en 89 vanuit resp. Antw. LO /Antw. LO /Zwijndrecht /Antwerpen centraal. Halte = Kerk. Neem aan de kerk de Oud Arenberg: na 2,4 km polderwandeling ben je aan het beginpunt van de Putten. Vanuit St. Niklaas: lijn 81, 82 tot Beveren, overstappen op lijn 83 of 84.
Conservator:
Natuurpunt Waasland, Kris Peeters tel. 03 252 40 78, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Vacatures voor vrijwilligers:
• invoeren van waargenomen plantensoorten in bestaande lijst m.i.v. opspeuren van de gegevens van verschillende inventarisaties (van Werkgroep Botanie en van U.A.)
• hulp bij beheerwerken (distelmaaien-juni, aanplant van bomenbuffer aan de voet van de dijk in het zuiden-nov., wilgen knotten-winter) en bij inrichtingswerken van bezoekersvoorzieningen (luisterpad, kijkcontructie)
• sponsoring zoeken (luisterpad met voeltouw, zitronde, herstel schuren)
• opstellen van een herstelplan voor de grote en kleine schuur, gelegen op een perceel langs de Oud Arenberg : opsomming van de nodige opruim- en herstelwerken + visie op inrichting grote schuur (voor workshops, uitvalsbasis activiteiten, tentoonstelling, ...)
• handige harry's of beroepsschool voor herstel van schuren
• plantendeskundigen voor opvolging van 16 vakken met vegetatie-proeven
• waarnemingen doorgeven (vogels, zoogdieren,...)
• opstellen van een brochure
• hulp bij aanvraag en voorbereiding plaatsing vogelkijktoren
• uitwerken idee zitronde in het bezoekersbosje
• natuurgidsen